آموزش‌وپرورش به‌مثابه وظیفه دولت اسلامی
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانش‌پژوه سطح چهار فقه اقتصادی جامعة المصطفی العالمیه
چکیده
بررسی مسئولیت حکومت اسلامی در امر آموزش‌وپرورش رسمی موردبحث اندیشمندان مسلمان است. در این مقاله موضوع از زوایای مختلف تبیین و آرا و نظرات گوناگون در این زمینه مطرح و نقد شده است. درباره نقش حکومت اسلامی در آموزش‌وپرورش رسمی دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد. برخی تعلیم و تربیت را اصالتاً وظیفه والدین دانسته، حکومت اسلامی را تنها در حد ضرورت می‌داند و برخی دیگر این مسئولیت به عهده حکومت است و والدین موظف‌اند با دولت همکاری کنند. مبنای نظریه اول بخشی از نصوص دینی است که بر وظیفه والدین در تربیت فرزندان تأکید دارد و مبنای نظریه دوم نصوصی است که حکومت اسلامی را عهده‌دار نقش تربیت مردم می‌داند. دیدگاه دیگری وجود دارد که در آن با تأکید بر فطری بودن حق آموزش‌وپرورش، تأثیر تحولات اجتماعی و فرهنگی بر چندوچون این حق پذیرفته شده است. در این دیدگاه آموزش‌وپرورش علاوه بر یک «حق شخصی»، به‌عنوان یک «ضرورت اجتماعی» نیز تلقی شده است. بر این اساس حکومت اسلامی، در قبال آموزش‌وپرورش و بر اساس مبانی فقهی، یکی از «واجبات نظامیه» به شمار آمده، که نظام زندگی انسان‌ها، بدان وابسته است؛ و درنتیجه امر آموزش‌وپرورش را بر عهده دولت و خانواده به نحو مشترک قرار داده است و همچنین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز آموزش‌وپرورش رایگان را حق مردم نسبت به دولت اسلامی می‌داند
کلیدواژه‌ها
)