دانشپژوه سطح چهار فقه عبادی جامعة المصطفی العالمیه
چکیده
عدالت در لغت، به معانی گوناگونی بهکاررفته؛ ولی اکثر آن معانی به معنای برابری قابلیت برگشت دارد؛ چون عدالت حقیقت شرعیه و متشرعه ندارد. در معانی اصطلاحیِ اجتماعی، اقتصادی و فقهی نیز بهتر است از معنای لغوی آن بهره گرفته شود؛ از مراجعه به کتب لغت، آیات، روایات و کاربرد عدالت در نظامهای اجتماعی و اقتصادی، میتوان استفاده کرد که عدالت به معنای برابری مشروط است؛ یعنی اصل در عدالت برابری است؛ ولی عمومیت این برابری در مواردی؛ (مثل جای که فردی با استفادهی بیشتر باعث قوام اقتصادی جامعه شود یا کار مناسب انجام دهد، یا استفادهی بیشتر باعث تضییع حقوق دیگران شود یا باعث اتلاف مال شود یا افراد فقیر و نیازمندی در جامعه باشد یا مصلحت مسلمین اقتضا کند) تخصیص میخورد و به افرادی بیشتر یا کمتر، حق یا اجازهی تصرف داده میشود. بین حق و عدالت نیز تلازم است