بررسی فقهی کنز پول

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری علوم اقتصادی جامعة المصطفی العالمیه

چکیده

کنز پول که به مفهوم جمع‌آوری و راکد گذاشتن پول است، در اسلام به‌شدت مورد مذمت قرار گرفته است. دسته‌ای از روایات حاکی از وجوب زکات بر نقدین است که اگر زکات آن پرداخت شود مصداق کنز حرام نیست. مفسران، فقیهان و اقتصاددانان مسلمان، در تعلق زکات بر پول‌های امروزی اختلاف‌نظر نموده‌اند، درزمان صدور روایات، نقدین تنها پول رایج در آن زمان بوده و این قید رایج بودن در پول‌های امروزی نیز صادق است، اطلاقات و عمومات نیز مؤید آن است. مفسرین در تشخیص معیار کنز و محدوده آن نیز دچار اختلاف‌نظر شده‌اند؛ و منشأ اختلاف‌نظر نیز روایاتی است که حد مجاز نگهداری پول را (صرفاً به‌اندازه هزینه زندگی، دو هزار درهم و چهار هزار درهم)، دانسته‌اند. در این مقاله با استفاده از روش تحلیلی فقهی ضمن بررسی دیدگاه‌های مفسرین، معیار سوم که خودداری از انفاق درراه خدا و گردآوری ثروتی بیش‌ازحد کفاف باشد مورد تأیید قرارگرفته است و آنچه در روایات آمده عنوان چارچوب دهی و مرز گذاری دارد نه تعیین قطعی. کنز پول به انگیزه انجام معامله‌های سودآور درصورتی‌که مطابق با مقررات اسلامی باشد مجاز است.

کلیدواژه‌ها